آزمایش گاز خون چیست و برای چه کاری استفاده می گردد؟ - رپید دانلود

در آزمایش ABG، اندازه گیری اکسیژن خون نشان می دهد که ریه های شما تا چه اندازه اکسیژن را از هوا به داخل خون منتقل می نمایند.

دی اکسید کربن یک ماده زائد اسیدی است که بدن شما فراوری می نماید. اگر خون و بافت های شما حتی کمی بیش از حد اسیدی یا خیلی بازی (قلیایی) شود، می تواند به طور جدی بر بسیاری از اندام های شما تأثیر بگذارد و حتی تهدیدنماینده زندگی شود.

ریه ها و کلیه های شما بیشتر کار را انجام می دهند تا تعادل اسید و باز را در حالت عادی نگه دارند. بنابراین، اندازه گیری اسید-باز از آزمایش ABG می تواند به تشخیص و نظارت بر شرایطی که بر ریه ها و کلیه ها تأثیر می گذارد و بعلاوه بسیاری از شرایط دیگر که ممکن است تعادل اسید-باز شما را بر هم بزند، یاری کند.

آزمایش گاز خون برای چه کاری استفاده می شود؟

تست ABG برای یاری به موارد زیر استفاده می شود:

بتوانید تعادل اسید و باز خود را آنالیز کنید

مسائل جدی ریه و تنفس خود را تشخیص دهید

اختلالات کلیوی را تشخیص دهید

دریابید که آیا درمان برای اختلالات تنفسی، بیماری کلیوی یا سایر شرایطی که ممکن است بر تعادل اسید و باز شما تأثیر بگذارد مؤثر است یا خیر.

چرا به آزمایش گاز خون شریانی (ABG) احتیاج دارم؟

دلایل زیادی وجود دارد که ممکن است به این آزمایش احتیاج داشته باشید. برای مثال، ممکن است به آزمایش ABG احتیاج داشته باشید اگر:

علائم مشکل در تعادل اسید و باز خود را دارید، مانند:

تنفس سریع یا عمیق کنترل نشده، که ممکن است نشانه ای از کوشش ریه های شما برای تنظیم اسید ها یا باز ها با تغییر اندازه اکسیژن یا دی اکسید کربن در خون باشد.

تهوع و استفراغ

آریتمی (مسئله ای در سرعت یا ریتم ضربان قلب شما)

گیجی

خستگی

انقباض عضلانی و یا گرفتگی

برای یک بیماری ریوی یا شرایطی که بر تنفس شما تأثیر می گذارد، تحت درمان هستید، مانند:

آسم

بیماری انسدادی مزمن ریه (COPD)

فیبروز سیستیک

میاستنی گراویس

بعد از این که موارد زیر را تجربه کردید علائم زیر را دارید:

مسمومیت با مونوکسید کربن

آسیب ناشی از استنشاق (تنفس دود، هوای گرم و/یا مواد شیمیایی مضر)

آسیب اخیر به سر یا گردن که می تواند بر تنفس شما تأثیر بگذارد

در طول آزمایش سطح اکسیژن خون چه اتفاقی می افتد؟

بیشتر آزمایشات خون از ورید نمونه برداری می نمایند. برای این آزمایش، پزشک از یک شریان نمونه خون می گیرد. این به این علت است که خون سرخرگ دارای سطوح اکسیژن بالاتری نسبت به خون ورید است.

نمونه معمولاً از یک سرخرگ در داخل مچ دست شما گرفته می شود، اما ممکن است از شریان بازو یا کشاله ران شما نیز گرفته شود. برای نوزاد تازه متولد شده، ممکن است کمی پس از تولد از پاشنه پا یا بند ناف نوزاد نمونه برداری شود.

اگر نمونه خون شما از مچ شما گرفته شود، پزشک ابتدا گردش خون شما را آزمایش می نماید. پزشک مچ دست شما را نگه می دارد و به شریان ها فشار می آورد تا جریان خون دست شما را برای چند ثانیه قطع کند. سپس پزشک مچ دست شما را رها می نماید تا آنالیز کند که جریان خون با چه سرعتی به دست شما باز می شود. اگر جریان خون شما طبیعی باشد، پزشک نمونه خون را جمع آوری می نماید.

نمونه خون گرفته شده از یک سرخرگ نسبت به بیشتر آزمایشات خونی که از ورید استفاده می نمایند، ناراحت نماینده تر است. بنابراین، پزشک ممکن است ابتدا اندازهی داروی بی حس نماینده را روی پوست شما اعمال کند، سپس یک سوزن را با یک سرنگ وارد شریان می نماید تا اندازهی خون را خارج کند.

هنگامی که سرنگ پر شد، پزشک محل سوراخ را بانداژ می نماید. برای کار توقف خونریزی حداقل به مدت 5 دقیقه به محل فشار وارد می شود.

آیا برای آماده شدن برای نمونه گیری باید کاری انجام دهم؟

اگر دارو های رقیق نماینده خون از جمله آسپرین مصرف می کنید، از پزشک خود بپرسید که آیا باید قبل از آزمایش مصرف آن ها را متوقف کنید و در خصوص سایر دارو ها و مکمل هایی که مصرف می کنید نیز به پزشک خود بگویید. اما مصرف هیچ دارویی را متوقف نکنید، مگر اینکه پزشک به شما بگوید.

اگر تحت اکسیژن درمانی هستید، ممکن است اکسیژن شما حدود 20 دقیقه قبل از آزمایش خاموش شود. این تنها در صورتی انجام می شود که بتوانید بدون اکسیژن درمانی نفس بکشید.

آیا خطری برای آزمایش وجود دارد؟

انجام آزمایش سطح اکسیژن خون خطر بسیار کمی دارد. ممکن است اندازهی خونریزی، کبودی یا درد در نقطه ای که سوزن گذاشته شده است داشته باشید. به ندرت، سوزن ممکن است به عصب یا شریان آسیب برساند. ممکن است به شما گفته شود که تا 24 ساعت پس از آزمایش از بلند کردن اجسام سنگین خودداری کنید.

نتایج چگونه آنالیز می شود؟

نتایج آزمایش ABG شامل بسیاری از سیستم های بدن می شود که بر یکدیگر تأثیر می گذارند و بسیاری از شرایط سلامتی وجود دارد که می تواند نتایج غیر طبیعی ایجاد کند. به این دلایل، بهتر است از پزشک خود بخواهید که نتایج شما برای سلامتی شما چه معنایی دارد.

نتایج آزمایش ABG شما اندازه اندازه گیری شده را لیست می نماید، از جمله:

اشباع اکسیژن: (O2Sat) این اندازه اکسیژن حامل گلبول های قرمز را اندازه می گیرد

فشار جزئی اکسیژن: (PaO2) این فشار اکسیژن حل شده در خون شما را اندازه گیری می نماید و یاری می نماید تا نشان دهد که چگونه اکسیژن از ریه های شما به جریان خون شما حرکت می نماید.

فشار جزئی دی اکسید کربن: (PaCO2) این اندازه دی اکسید کربن در خون شما را اندازه گیری می نماید. بعلاوه نشان می دهد که چگونه دی اکسید کربن به راحتی می تواند از بدن شما خارج شود.

تعادل اسید و باز سطح: (pH این اندازه اسیدیته خون شما را اندازه گیری می نماید. اسیدیته بیش از حد اسیدوز نامیده می شود. بیش از حد قلیایی نیز آلکالوز نامیده می شود. این شرایط علائم مسائل دیگری هستند که تعادل اسید و باز را در بدن شما بر هم می زند.

معمولاً آزمایش ABG به تنهایی نمی تواند تشخیص نهایی را ارائه دهد. بنابراین، اگر نتایج شما طبیعی نباشد، پزشک شما احتمالاً آزمایش های بیشتری را برای تشخیص تجویز می نماید. به طور کلی، نتایج غیرطبیعی ممکن است به این معنی باشد که شما مسئله ای در ریه ها یا کلیه ها یا اختلال متابولیک دارید. اختلالات متابولیک بر نحوه استفاده بدن از غذا برای انرژی تأثیر می گذارد. بعضی دارو ها نیز ممکن است تعادل اسید-باز شما را بر هم بزنند و منجر به نتایج غیرطبیعی آزمایش ABG شوند.

آیا نکته دیگری وجود دارد که باید در خصوص آزمایشات سطح اکسیژن خون بدانم؟

نوع دیگری از آزمایش، به نام پالس اکسیمتری، می تواند سطح اشباع اکسیژن خون شما را آنالیز کند. معمولاً یک دستگاه گیره مانند کوچک به نام پالس اکسیمتر به انگشت شما متصل می شود. این دستگاه درصد گلبول های قرمز پر از اکسیژن را به شما می گوید. اگر سطح اکسیژن خون تنها نگرانی باشد، پالس اکسیمتری ممکن است برای شما مفید باشد. ازپزشک خود بپرسید که آیا این آزمایش برای شما مناسب است یا خیر.

منبع: سلامت نیوز