منار بسطام؛ از زیباترین منارهای دوران سلجوقی - رپید دانلود

در ایران نیز همچون بسیاری از منطقه ها دیگر جغرافیایی آثار و بناهای ارزشمند تاریخی بر جای مانده اند، یکی از آثار ماندگار و زیبا مناره ای آجری، در شمال ایران به نام منار بسطام است.

سمنان مهد عرفان اسلامی و زادگاه سه تن از بزرگ ترین عرفای تارخ ایران، بایزید بسطامی، ابوالحسن خرقانی و علاءالدوله سمنانی است، اما بیش از همه این ها بایزید بسطامی سلطان العارفین است که بر تارک عالم عرفان می درخشد. یکی از بخش های متصل به مجموعه بسطام، منار بسطام است که از زیبایی بی نظیری برخوردار است.

منار بسطام، در سال 514 هجری قمری از طریق رضی الدین محمد عیسی (هشتمین وارث و جانشین بایزید) ساخته شد. پلکان های منار به صورت مارپیچی است و از طریق روزنه هایی که در بدنه مناره تعبیه شده نور داخل آن تأمین می گردد.

منار بسطام

یکی از بناها و آثار زیبای بر جای مانده از دوران سلجوقیان، درشمال ایران مناره ای زیبا به نام منار بسطام است که در طول حیات 900 ساله خود شاهد حوداث تلخ و شیرین بسیاری بوده و همچنان که معماری زیبا و دلگیر خود را در طول این دوران حفظ نموده است، به اثری ملی برای ایران و جاذبه ای گردشگری برای بخش بسطام شهرستان شاهرود، در استان سمنان تبدیل شده است.

شهرستان شاهرود در شمال شرقی استان سمنان و بخش بسطام هم در 6 کیلومتری شمال شرقی این شهرستان واقع شده است، جمعیت بخش بسطام کمی بیش از7000 نفر است؛ از تاریخ دقیق تاسیس آن نیز اطلاعات چندانی در دسترس نیست و تنها از روی آثار به جای مانده در منطقه باستان شناسان قدمت این منطقه به هشت هزار سال قبل از میلاد را نسبت می دهند.

شهر بسطام، با آن تاریخ کهن اش که همواره پر بوده از سختی ها، خوشی ها و دوران اوج و سقوط، همواره یکی از مهم ترین شهرهای خراسان بزرگ در دوران کهن و اکنون نیز یکی از جاذبه های مهم گردشگری بین المللی سمنان است.

این اثر به تاریخ 23 خرداد 1386 به عنوان اثر ملی ثبت شد؛ بعلاوه شهر بسطام با توجه به ماده هشت از قانون تشکیل سازمان میراث فرهنگی در همین جلسه به عنوان شهر نمونه گردشگری بین المللی مشخص و معرفی گردید.

مشخصات معماری

منار بسطام در دوره سلجوقیان و بر اساس کتیبه کوفی اجری، در سال 514 قمری و با ارتفاع 14.5 متر ساخته شده است. مناره در ضلع شرقی مسجد بایزید و چسپیده به آن واقع شده است. نمای منار از چندین قسمت آجرکاری با رویه های گوناگون تشکیل شده است.

تناسب میان بخش های مختلف نشان از هنر بالای مردمان این سرزمین دارد که طول، عرض و کنار هم قرار دادن و رعایت اصول مهندسی در 900 سال پیش نشانی دیگر از اوج هنر و خلاقیت، زمام داران این سرزمین بوده است. در قسمت بالایی منار نیز چند ردیف آجر چینی مهندسی و هنری تاج منار را به وجود آورده اند.

پلکان های این منار با یک معماری هوشمندانه به صورت مارپیچی به دور منار، تا بالای منار پیچیده شده است. بعلاوه برای روشنایی مورد احتیاج داخل سازه مهندسان آن موقع سوراخ هایی را دیواره های بدنه منار تدارک دیده اند و نور لازم را برای بنا به داخل سازه راهنمایی نموده اند.

وقتی در بالای سازه قرار می گیرید حرکت و تکان هایی منار دارد، که به وضوح قابل حس است. در نوشته کوتاهی که روی یک عکس قدیمی از این منار وجود دارد جمله ای با این مظمون نوشته شده است: آدم که بالای منار می رود و به قوت تکان می دهد منار حرکت می نماید.

در هر گوشه از این سرزمین می توان این گنجینه ها و اثرات گران بها را دید و ما نیز میراث دار گذشتگان مان هستیم.