راهنمای کامل پرورش و نگهداری گیاه افوربیا تریگونا در خانه
به گزارش رپید دانلود، گیاه افوربیا تریگونا که به درخت شیر آفریقایی مشهور است بومی منطقه ها مرکزی قاره آفریقا است. از آن جا که این گیاه رشد سریعی دارد معمولاً به عنوان پرچین پرورش داده می گردد. اگرچه افوربیا تریگونا شباهت زیادی به کاکتوس دارد اما در واقع گونه ای متعلق به سرده افوربیا است و افوربیا نام سرده ای بسیار بزرگ از گیاهان است که بیش از 2000 گونه مختلف را شامل می گردد. نزدیک به 1200 گونه از افوربیاها و از جمله افوربیا تریگونا ساکیولنت هستند.
گیاه افوربیا تریگونا چیست؟
افوربیا تریگونا ساقه هایی مثلثی دارد که در هر گوشه آن برجستگی هایی وجود دارد. تیغ ها و برگ های اشکی شکل گیاه از این برجستگی ها منشعب می شوند. افوربیا تریگونا در طول فصل رشد شادابی خود را حفظ می نماید و جوانه های این گیاه به رنگ سبز روشن پدیدار می شوند. افوربیا تریگونای قرمز به علت رنگ جذابی که دارد از محبوبیت بیشتری برخوردار است. این گونه در اواخر فصل رشد رنگ قرمز به خود می گیرد.
افوربیا تریگونا عمری طولانی و رشدی سریع دارد. این گیاه در طول سال بین 30 تا 60 سانتی متر رشد می نماید و ارتفاع آن به نزدیک 3 متر هم می رسد. البته وقتی از افوربیا تریگونا در فضای بسته نگهداری می کنید، این گیاه تا نزدیک به نیمی از بیشترین ارتفاع خود رشد می نماید. تنها در اقلیم بیابانی، یعنی منطقه های که در طول شب دمای هوا از 10 درجه سانتی گراد پایین تر نمی رود، می توانید افوربیا تریگونا را در فضای باز پرورش دهید. اگر در منطقه های با این شرایط زندگی می کنید، خوش شانس هستید چرا که می توانید چشم انداز ا چشم نواز از افوربیا تریگونا مشاهده کنید.
افوربیا تریگونا شیره ای سفیدرنگ و مانند شیر دارد که برای انسان و حیوانات خانگی سمی است و می تواند برای چشم ها، دهان و پوست ناراحتی هایی ایجاد کند. این ناراحتی ها می تواند از یک تاول ساده آغاز بگردد و حتی به التهاب شدید غشاء چشم هم برسد. حتی در برخی موارد، بلعیدن این شیره می تواند منجر به تشنج بگردد.
نگهداری از گیاه افوربیا تریگونا
اگرچه در برخی منطقه ها افوربیا تریگونا گیاهی محبوب برای تزیین باغچه ها است، اما در بیشتر منطقه ها به عنوان یک گیاه آپارتمانی هواداران زیادی دارد. افرادی که به پرورش گیاهان علاقه دارند، معمولاً در پی این هستند که افوربیا تریگونا را به گونه ای پرورش دهند که گیاه به بیشترین ارتفاع خود برسد. البته این کار به مراقبت های زیادی احتیاج دارد که هرس و بستن گیاه به یک پایه بخشی از این مراقبت ها است.
افوربیا تریگونا گیاهی از خانواده ساکیولنت ها است که تنه ای قوی و گوشتی دارد. اما از آن جا که ریشه این گیاه نسبت به تنه آن کوچک تر است، اگر به درستی گیاه را هرس نکنید، به راحتی واژگون می گردد. مانند کاکتوس ها، تکثیر افوربیا تریگونا با روش قلمه زنی کار نسبتاً آسانی است. البته نباید استفاده از دستکش را فراموش کنید.
افوربیا تریگونا در برابر کم آبی مقاوم است و اگر در منطقه های زندگی می کنید که باید از روش هایی برای کاهش احتیاج گیاهان به آبیاری بهره ببرید، این گیاه گزینه ای مناسب است.
نور
افوربیا تریگونا نور زیاد اما غیرمستقیم را می پسندد. اگر می خواهید در فضای بسته از این گیاه نگهداری کنید، کنار پنجره های جنوبی به خوبی رشد می نماید و در فضای باز، باید گیاه را در مکانی قرار دهید که کمی آفتاب گیر باشد. البته در بهار، پاییز و زمستان می توانید گیاه را در مکانی که کاملاً آفتاب گیر است قرار دهید اما در تابستان باید گیاه را به مکانی انتقال دهید که دائماً در معرض نور خورشید قرار نگیرد. اگر افوربیا تریگونا در مکانی قرار داشته باشد که بیش از میزان نور و حرارت خورشید را دریافت کند، شاید لازم باشد آبیاری گیاه را افزایش دهید تا گیاه آسیب نبیند.
خاک
اگرچه افوربیا تریگونا درباره خاک سخت گیر نیست اما برای این گیاه زهکشی مناسب ضرورت دارد. البته اگر می خواهید از خاک رسی و متراکم برای پرورش گیاه بهره ببرید باید آن را از نظر زهکشی و pH خاک اصلاح کنید چرا که این گونه خاک می تواند مانع رشد گیاه بگردد.
اضافه کردن میزانی پوکه معدنی یا پرلیت می تواند زهکشی خاک را بهتر کند. البته خاک های مخلوطی که به طور ویژه برای ساکیولنت ها آماده شده اند، برترین گزینه برای افوربیا تریگونا هستند. برای اینکه افوربیا تریگونا رشد خوبی داشته باشد، باید بازه pH خاک بین کمی قلیایی تا کمی اسیدی باشد. برای اینکه احتیاج این گیاه به آبیاری را کاهش دهید، می توانید از خاک ماسه ای یا خاک لوم ماسه ای برای پرورش آن بهره ببرید.
آب
افوربیا تریگونا به آبیاری زیادی احتیاج ندارد. اگر در منطقه ای زندگی می کنید که با خشک سالی روبرو نیستید، بارندگی طبیعی منطقه شما برای آبیاری این گیاه کافی است. اما در شرایط خشک سالی باید گیاه را آبیاری کنید.
اگر از افوربیا تریگونا در فضای بسته نگهداری می کنید، یک بار آبیاری در هفته می تواند کافی باشد. البته برای اینکه شرایطی مشابه با زیستگاه طبیعی گیاه فراهم کنید، باید زمانی برای آبیاری مجدد اقدام کنید که خاک گلدان خشک شده باشد.
دما و رطوبت
افوربیا تریگونا گیاهی مقاوم به خشک سالی است که اقلیم خشک یا بیابانی را ترجیح می دهد و می تواند دمای نسبتاً بالا را تحمل کند. البته اگر در منطقه ای زندگی می کنید که در تابستان هوا به شدت گرم می گردد و از افوربیا تریگونا در فضای باز نگهداری می کنید، گیاه را در تابستان به مکانی نیمه سایه انتقال دهید یا مکانی را برای گیاه در نظر بگیرید که در معرض نور مستقیم خورشید قرار نگیرد. گرمای بیش از حد می تواند به گیاه آسیب برساند. برای نگهداری از این گیاه لازم نیست رطوبت محیط را افزایش دهید.
نگهداری از افوربیا تریگونا در محیط مرطوب باعث می گردد گیاه در یک شرایط نامساعد قرار بگیرد و شرایط مناسبی برای هجوم آفت ها و بروز بیماری های قارچی فراهم می گردد.
کود
در طول فصل رشد گیاه یعنی بهار و تابستان، ماهی یک بار افوربیا تریگونا را با کودهای محلول در آب تغذیه کنید. البته باید محلول رقیق تر باشد به این معنی که اگر از کودهای کامل استفاده می کنید نصف میزان توصیه شده را داخل آب بریزید. در طول پاییز و زمستان که گیاه رشد نمی نماید، کوددهی را متوقف کنید تا شرایط طبیعی برای به خواب رفتن گیاه فراهم گردد.
هرس
افوربیا تریگونا تنه ای بلند و ریشه ای کوتاه دارد و به همین علت وقتی سن گیاه بالا می رود معمولاً تنه آن سنگین تر می گردد و ممکن است باعث واژگون شدن گلدان بگردد. بنابراین، هرس یکی از مراقبت های ضروری برای این گیاه است.
وقتی می خواهید افوربیا تریگونا را هرس کنید، حتماً از دستکش بهره ببرید و ساقه ها را با استفاده از یک چاقوی تیز و کاملاً تمیز جدا کنید. در فرایند واکنش گیاه برای ترمیم بافت های آسیب دیده، محل برش خشک خواهد شد و در آن جا پینه تشکیل می گردد. باید تنه گیاه را به گونه ای هرس کنید که وزن یک طرف آن بیشتر از طرف دیگر نباشد. اگر یک طرف تنه سنگین تر باشد، ممکن است باعث گردد که گیاه از سمت مقابل از خاک خارج گردد.
تعویض گلدان
برترین گلدان برای پرورش افوربیا تریگونا، گلدان سفالی بدون لعاب است چرا که روزنه های کوچک روی دیواره این گلدان به خروج رطوبت اضافی یاری می نماید. در گلدان های سفالی لعاب دار رطوبت خاک بیشتر حفظ می گردد و این شرایط برای افوربیا تریگونا خطرناک است.
برای اینکه افوربیا تریگونا بلندتر گردد، هر سال یا هر دو سال یک بار برای تعویض گلدان اقدام کنید. با این کار شرایطی فراهم می گردد تا ریشه ها به میزان ای رشد نمایند که بتوانند تنه گیاه را در جای خودش نگه دارند، (البته با یاری یک پایه نگهدارنده). هنگام تعویض گلدان حتماً از دستکش بهره ببرید و به این نکته توجه داشته باشید که برای تعویض گلدان گیاه های بزرگ باید از کسی یاری بگیرید تا بتوانید بدون آسیب رساندن به گیاه این کار را انجام دهید.
زمستان گذرانی
افوربیا تریگونا نمی تواند در هوای سرد زنده بماند. این گیاه نمی تواند در دمای پایین تر از 10 درجه سانتی گراد رشد کند. بنابراین اگر در منطقه ای زندگی می کنید که دما به پایین تر از 10 درجه سانتی گراد می رسد، نباید افوربیا تریگونا را در باغچه بکارید. بعلاوه اگر این گیاه را در گلدان کاشته اید اما گلدان را در فضای باز قرار داده اید، قبل از کاهش دما گیاه را به فضای بسته انتقال دهید. البته باید مکانی را برای این کار انتخاب کنید که تهویه مناسبی داشته باشد.
تکثیر گیاه افوربیا تریگونا
افوربیا تریگونا به راحتی با روش قلمه زنی تکثیر می گردد. به علت سمی بودن شیره این گیاه، هنگامی که می خواهید برای تکثیر آن اقدام کنید حتماً از دستکش بهره ببرید و اگر شیره گیاه روی دستتان ریخت، سریعاً دست های خود را بشویید.
برای تکثیر افوربیا تریگونا به روش قلمه زنی، به وسایل زیر احتیاج دارید:
- یک چاقوی تیز یا قیچی باغبانی
- پد الکلی
- گلدانی که قطر آن کمتر از 10 سانتی متر نباشد
- خاک مناسب
- میزانی شن درشت
بعد از اینکه وسایل مورد احتیاج را تهیه کردید، مراحل زیر را انجام دهید:
- ابتدا تیغه های چاقو یا قیچی باغبانی را با پد الکلی تمیز کنید.
- یکی از ساقه های گیاه را جدا کنید. باید ساقه ای را انتخاب کنید که از تنه اصلی منشعب شده باشد و آن را دقیقاً از جایی جدا کنید که به تنه متصل شده است.
- انتهای قلمه را با آب سرد بشویید تا بیرون زدن شیره از محل برش متوقف گردد. باید آب سرد را روی محل برش بریزید نه اینکه قلمه را داخل آب سرد فرو ببرید.
- قلمه را در یک مکان کاملاً خشک روی دستمال کاغذی بگذارید و به مدت 5 تا 7 روز صبر کنید تا در محل برش پینه تشکیل گردد. باید مکانی را انتخاب کنید که در معرض نور مستقیم خورشید نباشد. برخی افراد این مرحله را حذف می نمایند و سریعاً قلمه را داخل خاک قرار می دهند. اگرچه با این روش تنها با گذشت 3 هفته ریشه ها رشد می نمایند، اما گیاه تازه مستعد پوسیدگی ریشه می گردد.
- پس از تشکیل پینه، برای کاشت قلمه در خاک اقدام کنید. باید قلمه را به گونه ای در گلدان بکارید که نزدیک به 3 سانتی متر از انتهای آن زیر خاک باشد.
- برای یاری به صاف نگه داشتن قلمه، یک لایه از شن درشت را روی خاک پهن کنید.
- گلدان را در مکانی گرم با نور کافی قرار دهید. دمای محیط باید بین 18 تا 24 درجه سانتی گراد باشد و نباید گلدان در معرض نور مستقیم خورشید قرار بگیرد. معمولاً دو ماه طول می کشد تا قلمه ها ریشه بزنند.
- وقتی نشانه هایی از رشد گیاه تازه مشاهده کردید، گیاه را به گلدانی که کمی بزرگ تر است انتقال دهید. قطر این گلدان نباید کمتر از 15 سانتی متر باشد.
تکثیر افوربیا تریگونا با بذر
اگرچه معمولاً توصیه نمی گردد، اما می توانید با کاشت بذر هم افوربیا تریگونا را پرورش دهید. اینکه بتوانید بذر این گیاه را پیدا کنید کار راحتی نیست اما دشوارتر از آن فراهم کردن شرایطی برای جوانه زنی این بذرها است. بهتر است برای تکثیر افوربیا تریگونا از همان روش قلمه زنی بهره ببرید.
آفت ها و بیماری های رایج
معمولاً افوربیا تریگونایی که کاملاً سالم و شاداب باشد مورد هجوم آفت ها قرار نمی گیرد و با بیماری ها روبرو نمی گردد. البته باید مراقب تارهای پنبه ای شکل باشید چرا که این تارها نشانه وجود آفتی به نام شپشک آردی است. برای مقابله با این آفت، ابتدا چند قطره مایع ظرف شویی را داخل آب بریزید و یک محلول شست وشو تهیه کنید. سپس دستمالی پارچه ای را با این محلول خیس کنید و با استفاده از آن حشرات را از روی گیاه پاک کنید. بعلاوه می توانید برای این کار از دستمال کاغذی و الکل هم بهره ببرید یا اینکه آب را با فشار اسپری کنید.
زیاده روی در آبیاری باعث می گردد افوربیا تریگونا با بیماری های قارچی مانند بیماری چوب پنبه ای روبرو گردد. ایجاد لکه هایی شبیه به چوب پنبه روی ساقه ها نشانه بروز این بیماری است. در این شرایط باید ساقه های آلوده را از گیاه جدا کنید. زرد یا قهوه ای شدن ساقه ها در گیاهان خانواده ساکیولنت می تواند نشانه پوسیدگی ریشه باشد که علت آن زیاده روی در آبیاری است. در این شرایط به احتمال زیاد مجبور می شوید گیاهتان را دور بیاندازید.
مسائل رایج در نگهداری از افوربیا تریگونا
یکی از رایج ترین مسائل در نگهداری از افوربیا تریگونا زرد شدن و ریزش برگ ها است. حتی کوچک ترین اقدام نادرست در مراقبت از گیاه می تواند باعث بروز این مشکل بگردد. اما معمولاً مقصر آن زیاده روی در آبیاری، کم آبی یا هوای سرد است. درباره این مشکل؛ پیشگیری بسیار آسان تر از درمان است. کافی است گیاه را در مکانی گرم قرار دهید، هر زمانی که خاک گیاه خشک شد برای آبیاری مجدد آن اقدام کنید و اجازه ندهید برای مدتی طولانی خاک گیاه خشک بماند.
منبع: Thespruce
منبع: دیجیکالا مگ